Een nieuwe week, een nieuw blog voor trainers en coaches in de sport!

In mijn vorige blogs schreef ik over het afronden van het seizoen, het gemotiveerd houdenvan je sporters, het opstarten van het nieuwe seizoen met je (nieuwe) team en over omgaan met je eigen twijfels én die van je sporters.

Eén van de trainers uit mijn netwerk merkte het volgende op:

“De meeste trainers worstelen met het communiceren met hun team. Met name nu de spanning toeneemt over het wel of niet doorgaan naar het volgende selectieteam. Dan worden kinderen en zeker ook de ouders nerveus. Ieder jaar komt dit terug. Spanning, slechtnieuwsgesprekken en hoe om te gaan met de teleurstelling of druk vanuit kind en ouders”.

Deze week dus een blog over omgaan met selectie-spanning bij trainers, sporters en hun ouders.

Het vervelende van het werken met selectieteams, is dat je als club iedere jaar weer sporters moet teleurstellen. Sporters (en ouders) die een droom hebben, hier hard voor gewerkt hebben en veel dingen hebben moeten doen (veel trainingsuren, gezond eten, etc.) en laten (feestjes, speelafspraakjes, etc.).

Fixed mindset en teleurstelling

Bij sommige sporters komt slecht nieuws harder aan dan bij andere sporters. Ze denken dat ze gefaald hebben, dat hun inspanningen allemaal voor niets zijn geweest en hun doel onbereikbaar. Ze zullen bij de pakken neer gaan zitten. Deze sporters hebben een fixed mindset. Dit houdt in dat ze de overtuiging hebben dat talent vaststaat, en dat het talent bepaalt hoe ver ze gaan komen in hun sportcarrière. Het niet-geselecteerd worden is voor hun het bewijs dat ze aan de top van hun kunnen zitten. Dat ze onvoldoende talent hebben om nog meer te bereiken. Dat harder werken, of een jaar extra training in een ander team zinloos is. Een tegenslag als het niet-selecteerd worden leidt bij deze sporters dan ook snel tot demotivatie en opgave.

Groeimindset en teleurstelling

Er zijn ook sporters met een heel andere mindset. Deze sporters geloven niet dat talent vaststaat, zij hebben juist de overtuiging dat je door hard te werken, iedere dag beter kunt worden. Een tegenslag is voor hun een aanwijzing dat ze zich nog verder moeten ontwikkelen, of dat ze het op een andere manier moeten proberen. Voor hen is het maken van fouten, of het niet behalen van een bepaald doel, een reden om extra hard te gaan werken. Ze geloven dat dit erbij hoort om uiteindelijk de top te kunnen behalen. We noemen dit een groeimindset.

Wat kan je als trainer met deze kennis in het proces van selecteren voor komend seizoen? Uiteraard zul je een aantal sporters (en ouders) blij maken, dat zijn de gemakkelijke gesprekken. In de minder leuke gesprekken breng je het minder goede nieuws. Zowel de spelers met een groeimindset als de spelers met een fixed mindset zullen teleurgesteld zijn. Wat er soms gebeurt in een slechtnieuwsgesprek, is dat de brenger van het bericht de situatie ongemakkelijk vindt, en die probeert vol te praten.

Doe dat niet. Ten eerste geef je daarmee je sporter niet de tijd om het nieuws echt te ontvangen en verwerken. En goed om te weten: door zijn teleurstelling zal hij de eerste minuten niet in staat zijn goed naar je te luisteren.

Wat dan wel?

  1. Als je niet fysiek kunt afspreken met sporter en ouder(s), zorg er dan voor dat je elkaar wel ziet, als je het gesprek voert. Dus bij voorkeur via beeldbellen. Dan kan je niet alleen horen, maar ook zien hoe je sporter reageert.
  2. Geef je sporter (en ouders) de ruimte om teleurgesteld zijn. Laat ze even; laat rustig wat momenten van stilte vallen. Sta echt bij stil het effect van je boodschap, en stel bijvoorbeeld vragen als: “hoe is dit voor je?”, “wat denk je nu?” en “wat vind je ervan?”.

Vervolgens help je je sporters door het gesprek te voeren met een groeimindset-focus. Dat houdt in dat je de boodschap geeft dat het harde werken zinvol is geweest, dat je sporter zich enorm ontwikkeld heeft, en dat dit slechts een horde is in zijn route naar de (zijn) top.

Het gesprek vervolgen: nog 3 tips

  1. Stel je sporter eerst een aantal vragen gericht op een groeimindset. Dit werkt krachtiger dan dat je eerst jouw visie vertelt. Bijvoorbeeld: “wat heeft afgelopen seizoen je gebracht?”, “wat kan je nu duidelijk beter dan aan het begin van het seizoen?” en “wat kan je nog ontwikkelen, om volgend weer een stap vooruit te zetten”?
  2. Vervolgens benadruk je het proces dat jij je sporter hebt zien doormaken. Focus niet alleen op de sportspecifieke aspecten (technisch, tactisch, fysiek), maar ook op sociale en mentale ontwikkeling. En niet voor het resultaat dat hij behaald heeft (“in de tweede helft van het seizoen stond je altijd in de basis”), maar op zijn vooruitgang (“je passing is sterk verbeterd en je bent veel meer gaan praten op het veld”). Complimenteer je sporter hiervoor.
  3. Richt de aandacht van je sporter en ouders op de toekomst en de mogelijkheden, bij voorkeur op de korte termijn. Dit betekent: geef hem tips voor wat hij kan doen om zich verder te ontwikkelen, bijvoorbeeld tijdens de zomer, of in het volgende seizoen.

Het effect

Wat bereik je door het gesprek op deze manier aan te pakken? Ten eerste bied je je sporter de kans om te reageren op het bericht. Hierdoor voelt hij zich gehoord en gezien. Ten tweede help je hem om de beslissing niet te zien als een eindpunt, maar als (slechts) een obstakel in zijn route naar zijn sportieve doel. Ook help je hem vooruit te denken en nieuwe kansen te zien.

Laatste tip

Tot slot raad ik je aan om de teleurgestelde sporter, bijvoorbeeld een week later, nog eens op te bellen. Even horen hoe het nu gaat, wellicht nog eens wat vragen stellen om zijn groeimindset een impuls te geven.

#Succes!

Foto door form PxHere